ดาวพฤหัส เป็นดาวเคราะห์ที่ใหญ่ที่สุดในระบบสุริยะ เส้นผ่านศูนย์กลางใหญ่กว่าโลก 11 เท่า หนักกว่าโลก 317 เท่า (ดาวพฤหัสดวงเดียว มีมวลมากกว่าดาวเคราะห์อีก 7 ดวงที่เหลือรวมกัน) และเมื่อมองจากโลก ดาวพฤหัสจะเป็นดาวที่สว่างเป็นอันดับ 2 บนฟ้ายามค่ำคืน แพ้แค่ดาวศุกร์ (เพราะใกล้กว่า) แต่อาจมีพิเศษบางปีโดนดาวอังคารแย่งตำแหน่งในจังหวะที่เข้าใกล้โลก
ดาวพฤหัสเป็นดาวเคราะห์วงนอก หมายถึงมีวงโคจรใหญ่กว่าวงโคจรของโลกเรารอบดวงอาทิตย์ จึงมีโอกาสที่โลกซึ่งโคจรรอบดวงอาทิตย์แล้วเกิดไปแทรกกลางคือดูเหมือนไปบังตรงกลางระหว่างดวงอาทิตย์กับดาวพฤหัสได้เสมอ ตามลำดับแบบนี้ [ดวงอาทิตย์<->โลก<->ดาวพฤหัส] โดยจะเกิดเฉลี่ยได้ปีละครั้ง
จังหวะที่เกิดการเรียง [ดวงอาทิตย์<->โลก<->ดาวพฤหัส] นี้ เราจะมองเห็นดาวพฤหัส “เพ็ญ” คือหากมองผ่านกล้องดูดาวจะเห็นเป็นสว่างเต็มดวง และ ณ ตำแหน่งนี้ ดาวพฤหัสจะใกล้โลกที่สุดในรอบปีด้วย เราเรียกตำแหน่งของดาวพฤหัสแบบนี้ว่า opposition
ในปี 2560 นี้ ดาวพฤหัสจะเข้าตำแหน่ง opposition ในวันที่ 8 เมษายน เวลาประมาณ 04:28 ตามเวลาในประเทศไทย ในเวลานี้ดาวพฤหัสจะสว่างที่สุดในรอบปี และมองเห็นได้ในทุกจังหวัดของประเทศไทย โดยจะเข้าใกล้โลกที่ระยะห่าง 4.46AU หรือราว 667 ล้านกิโลเมตร มีค่าความสว่างปรากฏประมาณ -2.5
แต่เวลาที่เหมาะจะดูดาวพฤหัสสำหรับกรุงเทพมหานคร ในวันที่ 8 เมษายน ย่อมจะเป็นช่วงกลางคืนตั้งแต่หัวค่ำวันที่ 8 โดยเราจะเริ่มเห็นดาวพฤหัสตั้งแต่เวลา 18:56 ที่ขอบฟ้าด้านทิศตะวันออก โดยดวงจันทร์จะขึ้นนำไปก่อน ดาวพฤหัสจะปรากฏที่มุมราว 7° จากขอบฟ้า จากนั้นจะขึ้นสูงเรื่อยๆ จนไปกลางฟ้าเวลา 00:22 และเห็นไปตลอดทั้งคืน จวบจนไปตกที่ขอบฟ้าด้านทิศตะวันตกก่อนสว่างที่เวลา 05:43
ปีนี้ดาวพฤหัสจะเพ็ญหรือเข้าตำแหน่ง opposition ในราศีกันย์ (VIRGO) และรอบต่อไปที่จะเข้าตำแหน่ง opposition ในปีหน้าก็คือวันที่ 9 พฤษภาคม 2561 ขยับไป 1 กลุ่มดาว ก็คือไปเพ็ญในกลุ่มดาวราศีตุล (LIBRA)
และเนื่องจากดาวพฤหัสอยู่ในราศีกันย์ ในวันเสาร์นี้ ดาวพฤหัสจะปรากฏใกล้ดาวรวงข้าวหรือสไปก้า อีกด้วย
พิเศษ ! เสาร์นี้ สถาบันวิจัย ดาราศาสตร์ แห่ง ชาติ หรือ NARIT จะจัดงานดูดาวพฤหัส ชวนท่านที่สนใจไปชมได้ตามรายละเอียดด้านล่างนีั้
เรียบเรียงโดย @MrVop
